INTERMITTENT FASTING: HYPE OF HEILZAAM?
16:8. Als bloeddrukwaarde niet ideaal, maar in de wereld van intermittent fasting een populair verhaal. Periodiek vasten: hoe doe je dat, wat gebeurt er in je lijf en wat zijn de voor- en nadelen ervan?
Gepubliceerd in Cycling.be
Intermittent fasting of periodiek vasten is een eetschema waarbij alles draait om timing. Binnen een bepaald tijdvenster mag je eten en de overige uren moet je vasten. Tijdens het ‘eetframe’ mag je naar binnen spelen wat je wil, maar uiteraard is een gezond voedingspatroon de beste keuze. Daarbuiten is eten uit den boze, maar niet-calorierijke dranken zoals koffie, thee en water mag je uiteraard wel nuttigen. Het achterliggende idee is dat je lichaam zo op een bepaald moment van de dag op zoek moet naar andere energiebronnen dan suikers. Wat brengt dat precies teweeg?
POTENTIËLE VOORDELEN
Wel, intermittent fasting kan toegepast worden om uiteenlopende redenen. Ten eerste leidt het mogelijk tot gewichtsverlies, tenminste als je gezond eet. Als je lichaam door het vasten geen suikers kan aanspreken als energiebron, moet het overgaan tot vetverbranding (en in mindere mate proteïnen). Een ander belangrijk doel is om minder resistentie te krijgen op je insulinehormoon. Als je een maaltijd nuttigt, stijgt het suikergehalte in je bloed. De pancreas scheidt op dat moment insuline af. Als je vaak hoge suikerpieken hebt, zal de pancreas insuline blijven uitscheiden, maar op de duur zal je lichaam minder gevoelig worden aan die insuline. Ze zal dan niet meer zo krachtig werken, wat uiteraard niet wenselijk is. Door middel van intermittent fasting kan je het aantal suikerpieken verlagen, waardoor de gevoeligheid en het effect van de insuline zullen verbeteren. Vooral op langere termijn is dit gezond, bijvoorbeeld om je hart en bloedvaten te beschermen. Tot slot zijn er studies die beweren dat je de aanmaak van groeihormoon kan stimuleren door te vasten. Eten heeft immers een remmende werking op de productie van groeihormoon. Tijdens het vasten zou je bijgevolg meer groeihormoon kunnen aanmaken. Meer menselijk groeihormoon resulteert uiteindelijk in een groter uithoudingsvermogen en sneller spierherstel. Het kan dus nuttige effecten met zich meebrengen, maar voor een doorsneerecreant is dit toch wat vergezocht.
16:8-SCHEMA
De meest courante methode is het 16:8-schema. Op 24 uur tijd ga je dus 16 uur onafgebroken vasten, om de 8 uren erna wel voeding naar binnen te spelen. Deze versie van intermittent fasting is relatief eenvoudig in te passen in je dagelijkse leven. Stel dat je om 18 uur ’s avonds stopt met eten, dan mag je de volgende dag opnieuw eten vanaf 10 uur ’s ochtends. Zo gebruik je je slaap als voornaamste vastenperiode en kan je na een rustige ochtendtraining onmiddellijk een stevig recuperatieontbijt voorzien. Ook in mentaal opzicht is deze planning in veel gevallen de meest haalbare kaart. Een eetmoment heeft immers een sociale waarde die je niet mag onderschatten. In onze samenleving is een maaltijd een moment van samenzijn, zowel in gezinsverband als in een professionele wielerploeg. Als je ’s avonds plots niet meer mee aan tafel schuift omdat je aan het vasten bent, wordt het mentaal een pak lastiger. Maar als je in een nachtritme leeft of een andere voorkeur hebt, mag je uiteraard variëren. Opteren voor meer vastenuren of een andere dagindeling: het kan allemaal, maar weet waarmee je bezig bent.
OPLETTEN MET TRAINEN
Intermittent fasting lijkt zijn voordelen te hebben, maar er liggen ook valkuilen op de loer. Zo is niet eten voor sporters vaak lastig te combineren met hun trainingsregime. Let dan ook goed op dat je geen zware training afwerkt tijdens de vastenperiode. Op dat moment is het net zaak om te rusten of zeer rustig te fietsen. Zo verloopt de vetverbranding optimaal en richt je geen schade aan in je lichaam. Als je tijdens de vastentijd een zware bloktraining zou inplannen (die gericht is op het suikermetabolisme), dan gaat het effect volledig verloren, krijg je spierafbraak en voel je je slecht. Voorts is het ook opletten geblazen voor mensen die medicatie nemen om hun bloedglucose te verlagen en is het helemaal af te raden voor zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven, personen die te kampen hadden met eetproblemen of mensen met een te lage bloeddruk.
CONCLUSIE: DO OF DON’T?
Intermittent fasting is een hype, maar er is voorlopig erg weinig wetenschappelijk bewijs dat dit nieuwe eetschema effectief zijn vruchten afwerpt. Er lijken enkele voordelen aan verbonden te zijn, zoals de lagere insulineresistentie en de aanmaak van meer groeihormoon, maar als het ten koste van je lichaamsbeweging, je trainingsschema of je sociale leven gaat, dan is het een absolute ‘no go’. Informeer je en let extra op tijdens trainingsdagen. Doe Doe je dit niet, begin er dan ook niet aan.
“Intermittent fasting lijkt zijn voordelen te hebben, maar er liggen ook valkuilen op de loer. Zo is niet eten voor sporters vaak lastig te combineren met hun trainingsregime. Let dan ook goed op dat je geen zware training afwerkt tijdens de vastenperiode”
CRASHDIEET? NO WAY!
Vergis je niet: intermittent fasting is geen crashdieet. Je hoeft geen voedsel te elimineren en bovendien moet je het niet per se gedurende een bepaalde periode volhouden om er deugd van te hebben. Wie het bijvoorbeeld een dag per week doet, kan na een tijdje al positieve effecten ondervinden. Zo went je lichaam eraan en kan je zelf kiezen wanneer het je het best uitkomt.
Dr. Jens De Decker